Zmiany ustawodawstwa dotyczącego gospodarki odpadami komunalnymi wprowadzone w krajowym porządku prawnym motywowane były koniecznością osiągnięcia przez Polskę zharmonizowanych norm odzysku i recyklingu ustalonych aktami prawa wspólnotowego. Dla ich realizacji w 2010 r. podjęta została rządowa inicjatywa ustawodawcza.

Zasadnicza zmiana w zakresie organizacji gospodarki odpadami komunalnymi polega na zwiększeniu zakresu zadań gmin w obszarze organizowania oraz nadzorowania gospodarowania odpadami na terenie gminy, zwłaszcza zaś w zakresie zapewnienia selektywnej zbiórki i przetwarzania. Nowy system wprowadzony Ustawą z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw zobligował gminy do wyłonienia na drodze przetargu przedsiębiorcy odpowiedzialnego za odbiór (zagospodarowanie) odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.

Rzeczona ustawa wraz z m.in. Ustawą z dnia 14 stycznia 2012 r. o odpadach nadaje kompetencje i wskazuje zadania także innym organom administracji publicznej.  Zmienia ona dotychczasowe otoczenie prawne i konkurencyjne także dla tysięcy przedsiębiorców (zarówno tych komunalnych, jak i prywatnych) prowadzących działalność w sektorze gospodarki odpadami. Co najistotniejsze, pozbawia gospodarstwa domowe możliwości wyboru podmiotu, realizacji sposobu i ceny usługi odbioru odpadów, ujednolicając relacje pomiędzy aktorami systemu na terenie całego kraju.

Dotychczasowe doświadczenia związane z implementacją ustawy wskazują na konieczność dokonania ponownej oceny skutków regulacji. Wydaje się, że jej rezultatem powinno być dokonanie zmian obowiązującego prawodawstwa. Autorzy opracowania po przeprowadzeniu analizy postulują wprowadzenie korekt na trzech poziomach organizacji systemu gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce: strategicznym, taktycznym i operacyjnym.